Geçenlerde BMW Vakfı’nın desteklediÄŸi önemli bir eÄŸitme denk geldim. “KutuplaÅŸan bir dünyada nasıl dengeyi saÄŸlayıp gerginlik ve çatışmayı çözebileceÄŸimize dair” bir eÄŸitim olduÄŸunu okuyunca katılmaya karar verdim. Derin demokrasi adı altında Myrna Lewis’in verdiÄŸi bu eÄŸitimdeki bazı bilgileri ve deneyimlerimi aktaracağım.

BMW Vakfı saÄŸ olsun, Myrna Lewis’in verdiÄŸi Derin Demokrasi eÄŸitiminin duyurusunu yaptıklarında, merakımdan içeriÄŸini okudum. Özetle (https://www.lewisdeepdemocracy.com/ linkinde görebileceÄŸiniz tanımı) paylaşıyorum: Lewis Derin Demokrasi yöntemi, güçlü ancak öÄŸrenmesi kolay ve çok çeÅŸitli yaÅŸam koÅŸullarına uyarlanabilen bir eÄŸitim saÄŸlar. Bunu öÄŸrenmenin, tüm bakış açılarını dâhil etmenize ve gerginlik ve çatışmaları tanıma ve çözme konusunda ustalaÅŸmanıza yardımcı olacağını okuyunca, eÄŸitimi almaya karar verdim. Çünkü içinde bulunduÄŸumuz dönemde yaÅŸadığımız her yerde bir gerginlik, çatışma, ÅŸiddet ve insanların mutsuzluÄŸuna tanık oluyoruz. En azından kendi yakın çevremizde sorunları gidermek adına bu yöntemi nasıl kullanabileceÄŸimizi öÄŸrenmek istedim. Bir de tabii eÄŸitimi verecek olan Myrna Lewis’in özgeçmiÅŸi dikkatimi çekti. Öncelikle Lewis’i tanıyalım:

Myrna Lewis kimdir?

Myrna, dönüÅŸtürücü liderlik ve kolaylaÅŸtırma alanında önde gelen bir düÅŸünür ve uygulayıcıdır. Merhum kocası Gregory Lewis ile birlikte Lewis Derin Demokrasi Yöntemi'nin kurucu ortağıdır. Söz konusu yöntemi; Güney Afrika'daki kamu hizmetleri kuruluÅŸunun ırkçı Apartheid güdümlü bir organizasyondan, ülkenin yeni demokrasisine uyum saÄŸlayan yapıya dönüÅŸmesine yardımcı olurken geliÅŸtirmiÅŸlerdir. Myrna'nın klinik psikoloji alanında yüksek lisans derecesi vardır. Myrna, kiÅŸisel, sosyal, politik deÄŸiÅŸim, çeÅŸitlilik ve azınlık sorunlarından kaynaklanan karmaşık konularda yerel ve uluslararası danışmanlık yapmaktadır. Myrna, Washington merkezli Ashoka Vakfı'nın 2001 Ashoka Bursu ödülünü almıştır. 2006 yılında BirleÅŸmiÅŸ Milletler, Derin Demokrasiyi Afrika'nın önde gelen 80 yeniliÄŸinden biri olarak kabul etti. 2008 yılında Myrna, Güney Afrika'da Yılın Ä°ÅŸ Kadınları ödülünde Finalist oldu. Myrna iki çocuk annesi ve dört çocuk büyükannesidir.

Yöntemin zorlu koÅŸullardaki çıkış noktası

Åžimdi de Lewis’in yönetimiyle ilgili sizleri kısaca bilgilendirelim: Güney Afrika'da Apartheid'dan yeni demokrasiye geçiÅŸte doÄŸmuÅŸ bir yöntem. Beyazlar lehine ırk ayrımcılığına dayalı Apartheid döneminden yeni demokrasiye geçerken çıkan ciddi çatışmaları gidermek için geliÅŸtirilen bu yöntem dikkatimi çekti. Çünkü Güney Afrika’da 2010 senesinde bulundum. Oradaki siyahilerin beyazlara ne kadar büyük bir öfkeyle baktıklarını yerinde gözlemleyebildim. Oradaki sıkıntılarla baÅŸa çıkabilme yönteminin dünyadaki tüm çatışmaları gidermenin yolu olabileceÄŸini düÅŸündüÄŸüm için de bu eÄŸitim beni heyecanlandırdı.

Lewis Derin Demokrasi yönetimi Psikolog Myrna ve Greg Lewis tarafından geliÅŸtirildi ve Arnold Mindell'in Süreç Odaklı Psikolojisinden esinlenildi. Geleneksel Newtoncu düÅŸünceden Kuantum düÅŸüncesine ve son teknolojiyle baÄŸlantılı psikolojik teorilere geçildi.

Lewis metodolojisine giriş konusunu kendi ağzından dinleyelim: https://www.youtube.com/watch?v=s138yQxhuHI&t=2s

Yöntem hakkındaki giriÅŸ bilgileri

Myrna Lewis’in Derin Demokrasi tekniklerine dair baÅŸlangıç seviyesinde bazı bilgiler aktaralım:

• Bir grubun duygusal akıntılarından ve bilgeliÄŸinden yararlanın.
• Karar verme konusundaki direncin farkına varın ve üstesinden gelin.
• Gruptaki tüm sesleri duyun.
• Farklı görüÅŸler ortaya çıkarın.
• Güvenle gerilime adım atın ve içinden geçin.
• Kararlara ve deÄŸiÅŸime 'katılım' kazanın.
• Ä°nsanların bulunduÄŸu her ortam esasında bir enerji alanıdır. Bu enerji alanını pozitif veya negatif anlamda etkilemek herkesin elinde.
• Sorunları çözmek için herkesin kendi tarafındaki söylemlerini dinledikten sonra empati kurup anlamaya çalışın.
• Farklı söylemlerle ortaya çıkan çatışmada ortada bulunan (middle person) yani tarafsız hareket eden kiÅŸiler önemli ÅŸahsiyetlerdir ve sorunları çözmek onların elindedir.
• Çatışmayı bir geliÅŸim fırsatına dönüÅŸtürmek için herkesin kendini haklı bulduÄŸu ve ulaÅŸmak istediÄŸi sonuçlardan çok daha farklı bir sonuç ortaya çıkabilir. Bu herkesin söylediÄŸinden farklı olan sonuç geliÅŸme ve büyüme için büyük bir fırsat yaratabilir.
• Gerginlik ve çatışma kötü bir ÅŸekilde anılıyor; ancak bunlar dönüÅŸüm için fırsatlardır.
• Her ÅŸeye muhalefet eden kiÅŸiler de önemli ÅŸahsiyetlerdir. Onların söylediklerine iyi kulak verin. Çözüm yolu onların söylemlerinde ve dillendirdikleri konularda olabilir.

Bazı temel ilkeler

Åžimdi gözünüzde daha iyi canlandırmak için, Myrna Lewis’in aldığımız bu eÄŸitime benzer içerikli bir TED Talk’unu sizlerle paylaÅŸmak isterim: https://www.youtube.com/watch?v=FsFz1H447kk

Myrna Lewis’in, düÅŸmanlarla yüzleÅŸmenize, çatışmayı çözmenize, iliÅŸkinizi geliÅŸtirmenize ve kiÅŸisel geliÅŸim kazanmanıza olanak saÄŸlamak için tasarladığı 'U+Me Let's Talk' sürecinin içeriÄŸine bir bakalım:

• Herkesin fikri önemlidir.
• Tüm fikirleri duymaya çalışmamız gerekiyor.
• Çatışma yaÅŸadığın kiÅŸiden nefret etmeyi biraz olsun kenara koyabildiÄŸinde çatışmayı çözme yoluna baÅŸlayabilirsin.
• Çatışma çözümüne giriÅŸmeden önce “Güvenlik Kuralları” (Safety Rules) koyman gerekiyor. Derin demokrasi eÄŸitiminde de aynı ÅŸekilde tartışmaya girmeden önce güvenlik kuralları koymamız gerektiÄŸi paylaşıldı.

Ä°lk adım:  AnlaÅŸmaya varın ve güvenlik kuralları koyun.
Ä°kinci adım: Her iki taraf da içindekileri tek seferde döksün.
Üçüncü adım: Ne ön plana çıktıysa onu sahiplenin.
Son adım: Kararınızı ne ön plana çıktıysa ona göre verin.

Haklılık kimsenin tekelinde değil

Åžimdi bizim eÄŸitimde gördüÄŸümüz ve bu TED Talk’ta da vurgulanan bazı unsurların üzerinden geçelim:

1) Herkes kendine göre haklı olabilir ancak kimsenin haklı olma konusunda bir tekeli yoktur. Bir baÅŸka deyiÅŸle tek bir gerçeklik veya tek doÄŸru yol diye bir ÅŸey yok.

2) Barış için savaÅŸmak gerekir. Yani çatışmayı çözmek için sorunlarla yüzleÅŸmek ve her ÅŸeyi tartışmak gerekiyor.

3) Çatışma çözümüne giderken baÅŸkalarının gördüÄŸü fakat benim göremediÄŸim kör noktaları görmeye çalışacağım. Bu büyüme, dönüÅŸme ve daha iyi bir konuma gelmek için bir fırsattır. Ben geliÅŸeceÄŸim, çatışma halinde olduÄŸum kiÅŸi geliÅŸecek ve iliÅŸki geliÅŸecek.

Yazımı Mryna Lewis’in bu konuÅŸmadaki son cümlesiyle bitirmek istiyorum:

Kendi sorunlarınızı evde çözerseniz, her yerde çözersiniz ve bu dünyayı daha yaÅŸanabilir güzel bir hale getirebilirsiniz.