Bir ülkenin refah ve gelişmişlik seviyesinin önemli göstergelerinden biri sporda elde edilen başarılardır. Cumhuriyetimizin 100. Yılını kutladığımız bu sene kadınlarımız başarıdan başarıya koşuyor. Yüzümüzü güldüren kadınlarımızın başarılarını kaleme alacağım bu yazıda belli başlı konulara dikkat çekeceğim.

Öncelikle durum tespiti yapalım. Kadınlar voleybolunda başımızın arşa değdiği şu günlerde kadınlarımız 2023’e damgasını vurdu. Bu başarıların listesini paylaşarak yazımıza başlayalım (bu listeyi hazırlarken büyük çoğunlukla Onedio Websitesi’nden faydalandım: https://onedio.com/haber/2023-te-avrupa-ve-dunya-sampiyonalarinda-kursunun-en-ust-basamagina-cikan-turk-kadinlari-1175685. Bu da Instagram’da hazırladıkları gözlerimizi kamaştıran videoları: https://www.instagram.com/reel/Cxvi2CYNSRl/?utm_source=ig_embed&ig_rid=8a4e2614-75d6-460b-958d-6262b50c9848):

1) Voleybol:

Voleybolda Filenin Sultanları lakaplı Türk Kadın Voleybol Milli Takımımızın bu sene 4 önemli başarısı ön plana çıktı:

a. FIVB Milletler Ligi’nde Dünya Şampiyonluğu: Final maçında rakibi Çin'i 3-1 yenen Filenin Sultanları organizasyon tarihinde ilk kez şampiyonluğa ulaştı.

b. Avrupa Şampiyonluğu: 2023 CEV Avrupa Şampiyonasının finalinde Sırbistan’ı yenerek Avrupa Şampiyonu oldu.

c. Olimpiyatlara katılım hakkı: Japonya’da oynanan elemelerde Japonya ve Brezilya gibi zor maçlar dahil gruptaki tüm maçlarını kazandı. 7'de 7 yaparak grubunu lider tamamlayan ve üst üste 22 maç rekorunu kıran Filenin Sultanları Paris'te gelecek yıl düzenlenecek oyunlara katılım hakkı elde etti (Not: Bu ekleme bu yazıya 24 Eylül 2023'te elemelerin son günü yapılmıştır).

d. Dünya sıralamasında birincilik: Üstteki üç başarının ve onlarca yıllık istikrarlı yükselişin sonucu olarak kadın millilerimiz Temmuz ayı itibarıyla dünya sıralamasında birinci sıraya yerleşti. Yerleşmekle de kalmadı, her geçen gün arayı açarak 397,46 gibi rekor bir ülke puanına ulaştı. Şu an en yakın rakibimiz ABD (358,62) ile aramızda yaklaşık 40 puan var ve birinci ile ikinci arasında böyle açık bir fark da daha önce yaşanmadı. ABD, Çin, Brezilya, Sırbistan, Rusya gibi köklü geleneğe sahip voleybol devleri üzerinde baskın ve kalıcı bir üstünlük kurmak, hiç kuşku yok ki Türk spor tarihindeki uzak ara en büyük başarıdır.  (Bkz: https://en.volleyballworld.com/volleyball/world-ranking/women)

(Not: 24 Eylül 2023'te elemelerin son günü Volleyworld websitesine girilip tespit edilmiş ve "Dünya sıralamasında birincilik" bölümü bu yazıya aynı tarihte eklenmiştir)

2) Basketbol:

Kadınlar basketbolunda geçtiğimiz sezonun EuroLeague Şampiyonu Fenerbahçe Alagöz Holding Kadın Basketbol Takımı, bu yıl 12.'si düzenlenen FIBA Süper Kupa maçında Astroballe Spor Salonu'nda konuk olduğu son EuroCup şampiyonu Asvel'i 109-52 mağlup ederek Süper Kupa'nın sahibi oldu.

3) Güreş:

a. Nesrin Baş, Zeynep Yetgil, Yasemin Adar Avrupa Güreş şampiyonu oldular.

b. Buse Tosun Çavuşoğlu dünya şampiyonu oldu. 28 yaşındaki Buse Tosun Çavuşoğlu’nun sıradaki hedefi, aynı başarıyı 2024 Paris Olimpiyatları’nda da tekrarlamak: https://www.instagram.com/reel/Cxfyus8ISvv/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng%3D%3D

4) Buz pateni:

Buz patenci Naz Arıcı Artistik Buz Pateninde dünya şampiyonu oldu.

5) Dövüş Sporları:

a. Tekvando:
i. Sude Yaren Uzunçavdar Avrupa şampiyonu oldu.
ii. Nafia Kuş hem Avrupa hem de Dünya Şampiyonu oldu.

b. Boks: Boksör Busenaz Sürmeneli, Naz Çakıroğlu ve Yoncagül Yılmaz da Avrupa Şampiyonu oldular.

c. Kick Boks: Kick boks “full contact” disiplininde Emine Arslan, Avrupa Oyunları’nda altın madalyanın sahibi oldu.

d. Muay Thai: 2023 Avrupa Oyunları'nda Türkiye'yi temsil eden Bediha Tacyıldız, Muay Thai 63,5 kilo kategorisinde Çek rakibini mağlup ederek altın madalya kazandı.

6) Atletizm:

a. Atlet Tuğba Danışmaz, Dünya Üniversite Oyunları’nda üç adım atlamada dünya şampiyonu oldu.

b. Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda 1500 metre koşan Dilek Koçak altın madalya kazandı.

7) Kürek: Elis Özbay ise Dünya Kürek Şampiyonu oldu.

8) Yüzme:

a. Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da yapılan Avrupa Gençler Yüzme Şampiyonası’nda Merve Tuncel, 1500 metre serbest stil finalinde 16.18.53'lük derecesi ile altın madalya kazandı.

b. 22 yaşındaki Türk yüzücü Aysu Türkoğlu, büyük bir başarıya imza attı. Türkoğlu, Kuzey İrlanda ile İskoçya arasındaki Kuzey Kanalı'nı yüzerek geçen ilk Türk kadın ve en genç Türk sporcu unvanını elde etti.

9) Yelken:

Türk kadın yelkenci Başak Mireli, 23 Aralık'ta tek başına Cape Verde Island'daki Mindelo marinadan Atlantik Okyanusu'na açıldı. 24 günlük zorlu yolculuğun ardından, 15 Ocak'ta Karayipler'deki Martinik'e ulaşarak tarihi bir başarıya imza attı. Mireli, 12 metrelik "İstanbul" adlı teknesiyle Atlantik Okyanusu'nu tek başına geçen Türkiye'den ilk kadın olarak kayıtlara geçti.

10) Bilgisayar:

Duru Özer, Bilgisayar Olimpiyatı’nda altın madalya kazandı.

11) Paralimpik:

a. Atlet Ada Zehra Anlatıcı, kurbağa stil yüzmede Avrupa şampiyonu oldu.

b. Okçumuz Merve Nur Eroğlu Dünya,

c. Badmintoncı Halime Yıldız Avrupa şampiyonu,

d. Masa tenisçi Ebru Acer ise Avrupa şampiyonu oldular.

Madalyalarda belirgin kadın üstünlüğü

Geçen seneye bakarsak, orada da benzer bir durum göze çarpıyor. Türk sporcuların 2022'de dünya şampiyonalarında kazandığı madalyaların büyük bölümünü kadınlar elde etti. 2022 yılındaki dünya şampiyonalarında farklı yaş gruplarında Türk sporcular 551 madalya kazanırken, bunların 337'sini kadınlar, 214'ünü erkekler aldı. Ayrıca uzun dönemli değerlendirildiğinde; Gençlik ve Spor Bakanlığı verilerine göre 2003'te 98 bin 590 olan lisanslı kadın sporcu sayısı, 19 Temmuz 2023 itibarıyla 5 milyon 964 bin 167'ye ulaştı.

Kadın sporcuların madalya üstünlüğü Avrupa şampiyonalarında da görülüyor. Milli sporcular 2022'de Avrupa'da toplam 948 madalya elde ederken, bunun 521'ini kadın, 427'sini erkek sporcular kazandı.

Tüm müsabakalarda 2022 yılında Türkiye, 51 branşta 6 bin 127 madalya kazandı. Kadınların ülkeye kazandırdığı madalya sayısı, erkeklerden daha fazla. Bu tablo, 2023’ün ilk altı ayı için de geçerli. Bu vesileyle Fayn Haber Linkini de izlemenizi tavsiye ederim: https://www.instagram.com/reel/CwFox_poGyL/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng%3D%3D

Erkek spor dallarında en başarılı olduğumuz basketbolda bile bu sene olimpiyat vizesi alamadık. Maalesef bir zamanlar dünya ikinciliği kazanmış Erkek Basketbol takımımız NBA’de oynayan birçok oyuncusuna rağmen 2024 Paris Olimpiyatlarında oynayamayacak: http://cuts2.com/tVELN

Neden kadınlarımız daha başarılı?

Şimdi gelelim, Türk Kadınlarının neden erkeklere göre daha başarılı olduğuna. Tespitlerimi paylaşmak isterim:

1) Türkiye’de kadınlar erkeklere göre daha disiplinli ve fedakâr.

2) Kadın sporuna yön veren erkeklerin ego seviyeleri erkek sporlarına göre daha düşük ve olaylara daha bilimsel yaklaşıyorlar. Burada ego seviyesi en yüksek olan kulüp yöneticileri erkek futbolunu birinci sıraya koyuyorlar. Her birinin polemik çıkarma ve etrafa racon dağıtma seviyeleri ergenleri aratmıyor.

3) Futbol haricinde bütçeler daha düşük, özellikle kadın sporlarında. Yani daha düşük bütçelerle büyük başarılar elde edilebiliyor.

4) Kadınların sosyal hakları açısından sürekli geriye giden bir ülkede, onların kendilerini ispatlama ihtiyacı her geçen sene daha da artıyor.

5) Özellikle voleybol gibi sporlarda son 20 senedir liyakatle oluşturulan önemli bir planlama ve altyapı sonucunda bugünkü müthiş başarılar gelmeye başladı. Bu başarılar zaten son 10 senedir kulüp seviyesinde gösteriliyordu, bugün dünyanın en iyi voleybol ligi Türkiye oldu, ancak bu başarılar bir türlü milli takıma yansıyamıyordu. Bu sene Melissa Vargas’ın takıma katılması ve takımın başına Daniele Santarelli’nin geçmesiyle bu zincir de kırıldı ve en üst düzeyde arka arkaya başarılar gelmeye başladı.

6) Başarılı devşirme seçimlerini kadınlarda görüyoruz. Atletizmde önceleri Etiyopyalı atletlerle başlayan furya farklı spor dallarında da yaşanıyor. Melissa Vargas bunun en iyi örneklerden biri.

7) Farklı spor dallarında madalya kazanan kadınlar birbirlerine emsal oluşturdular ve pozitif anlamda motive oldular. Örneğin olimpiyatlarda madalya kazanan boksör kadınlarımız eminim kick boks veya tekvando alanındaki kadınlarımızı da motive etmiştir. Hatta hiç alakası olmayan spor dallarındaki kadınlarımız bile o ay yıldızlı bayrağımızın asılması ve İstiklal Marşı’mızın okunmasından dolayı motive olmuşlardır.

8) Altyapı yatırımları sayesinde artan olanakları kadınlarımız en iyi şekilde değerlendirmeye başladılar. Okullarında veya yakın çevrelerinde spor faaliyetlerini kesintisiz devam ettirme olanaklarına kavuştular.

9) Uluslararası tecrübeleri arttıkça hedeflerini netleştirmeye ve kendi dallarında sürekli vites yükseltmeye başladılar. Başarılar arttıkça arttı.

Erkekler görece yerinde sayıyor

Sonuçta erkekler arasında açık ara en popüler spor olan futbolda Galatasaray’ın 2000-2001 yıllarında kazandığı Avrupa kupaları haricinde hiçbir başarısı olmamasına rağmen gündemin en fazla konuşulan konuları hep erkek futbolu. İş öyle bir yere geldi ki yine bir başka başarılı kadın sanatçımız Simge Sağın’ın https://www.instagram.com/reel/CviB0NMt2m1/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng%3D%3D linkinde izleyebileceğiniz “Aşkın olayım” şarkısını bir ergen fantezisine dönüştüren erkekler futbol gibi birçok spor dalında yerlerinde sayarken, kadınlarımız uluslararası müsabakalarda gaza basmış durumda. Cumhuriyetin 100. Yılında bizleri sporda gururlandıran bu tablonun sürdürülebilir hale gelmesi için de yapılacak çok iş var. Bunları da bir başka blog yazısına saklıyorum.

Önümüzdeki yazıda erkeklerin başta futbol olmak üzere sporda neden geri kaldıklarına örnek olarak bir ergen fantezisi olan Icardi’yi kaleme alacağım.

Başta bilim, spor ve sanat olmak üzere hayatın her alanında daha nice başarılara imza atmaları dileğiyle tüm Cumhuriyet kadınlarını can-ı gönülden desteklediğimi belirtmek istiyorum.