Germanwings faciası ve bize öğrettikleri

Dayatılmış kimi keyfi kuralların sorgulanmak, deÄŸiÅŸtirilmek hatta bozulmak için var olduÄŸu söylenebilir. Ancak pek çok insanın hayatını ilgilendiren ölüm kalım meselelerinde, yılların deneyimiyle ortaya konmuÅŸ kurallara kayıtsız ÅŸartsız uymaktan baÅŸka seçenek yoktur. Aksi takdirde bu yazıya konu olan türden felaketler kaçınılmaz olacaktır.
GeçtiÄŸimiz ay bütün Dünya Lufthansa’nın alt ÅŸirketi Germanwings Havayolu ÅŸirketine ait uçağı düÅŸüren ikinci pilot Andreas Lubitz’in beraberinde 149 kiÅŸiyi de ölüme sürüklemesini konuÅŸtu.
Ölen yolcuların yakınlarının ilk tepkileri. Bu vesileyle bu vahim kazada ölenlere Allah’tan rahmet, geride kalanlara da sabır diliyorum.
http://www.dailymotion.com/video/x2knpt7_dusen-ucagin-animasyonu_news?start=12 link’inde animasyonunu bulabileceÄŸiniz bu akıl almaz facia beraberinde birçok tartışma çıkardı. Tabii bütün bu tartışmalar sonrasında hepimizin gerekli dersleri çıkarması gerekiyor.
Birinci tartışma, ruh saÄŸlığı problemli birinin nasıl uçmaya devam edebildiÄŸiydi. Alman Savcı Ralf Herrenbrueck, evinde yaptıkları aramada 28 yaşındaki Lubitz’in rahatsızlığı nedeniyle “uygun” tedaviyi gördüÄŸünü gösteren belgeler bulunduÄŸunu bildirdi. Herrenbrueck, olay günü Lubitz’in raporlu olduÄŸunu ve raporu evinde yırtılmış halde bulduklarını söyledi. Savcı, raporun bulunmasının pilotun hastalığını “iÅŸvereni ve iÅŸ arkadaÅŸlarından sakladığı” yönündeki ilk deÄŸerlendirmeyi desteklediÄŸini kaydetmiÅŸ.
Bir baÅŸka savcı Christoph Kumpa’nın verdiÄŸi bilgiye göre, Lubitz’te pilotluk eÄŸitimi sırasında intihar eÄŸilimi tespit edilmiÅŸ. Düsseldorf Üniversitesi Hastanesi, Lubitz’in Åžubat ayında bu hastanedeki bir klinikte muayene olduÄŸunu açıkladı. Açıklamada, son olarak 10 Mart’ta hastaneye gelen Lubitz’in neden muayene olduÄŸu belirtilmedi.
Çok sık seyahat eden biri olarak bu haberleri okuyunca tüylerim diken diken oluyor. Sonuçta canımızı her uçuÅŸta birkaç pilota emanet ediyoruz. Bu kazada da bir psikopat, yanında yüzlerce masum insanı ölüme sürükledi. “Madem intihar eÄŸilimin vardı, neden yüzlerce insanı da yanında sürükleme ihtiyacı hissettin? Bu nasıl bir psikopatlıktır?” diye sorası geliyor insanın.
Uçağı düÅŸüren ikinci pilot Lubitz’in San Francisco’nun meÅŸhur Golden Gate köprüsü önünde verdiÄŸi poz. Burada objektiflere gülümseyen bu adamın 149 kiÅŸiyi kasıtlı bir ÅŸekilde öldürebilmesi hatalar zinciri sonucunda olmuÅŸtur.
Bence bu tartışmanın bize öÄŸrettiÄŸi ÅŸey, “havayolu ÅŸirketleri pilotlarının ruh saÄŸlığından en ufak bir ÅŸüphede pilotu kızaÄŸa çekmesi gerekir” kuralıdır. O pilotları rehabilite etmek yerine tavizsiz bir ÅŸekilde o pilotlara mesleÄŸi bıraktırması gerekir. Çünkü bu ÅŸaka deÄŸil. Sizin göstereceÄŸiniz taviz bu kazada olduÄŸu gibi yüzlerce insanın canına mal olabilir.
İkinci tartışma kabinde kaç pilot bulundurma gerekliliÄŸi üzerineydi. EÄŸer birinci pilot, kabini ikinci pilota terkedip lavaboya gitmeseydi belki de bu kaza olmayacaktı. Bunu fırsat bilen psikolojisi bozuk ikinci pilot kapıyı arkadan kilitlemiÅŸ ve kamikaze dalışını baÅŸlatmıştı.
Alman Bild am Sonntag gazetesinin haberine göre, karakutudaki kayıtlara göre kokpite giremeyen kaptan pilot Patrick Sonderheimer, 149 kiÅŸiye mezar olan uçak düÅŸmeden saniyeler önce, Lubitz’e, “Tanrı rızası için ÅŸu kapıyı aç” diye seslendi. Arkada yolcuların çığlıkları duyulurken, baltayla kapıyı kırmaya çalışan Sonderheimer, daha sonra ise ikinci pilota “Aç ÅŸu lanet kapıyı” diye bağırdı.
Uçağın sonradan bulunan kara kutusu
Bu olay sonucunda ABD’deki havayolu ÅŸirketlerinin kabinde iki pilot bulundurma zorunluluÄŸunun neden Avrupa havayolu firmalarında olmadığı sorgulandı ve tartışıldı. Bu tartışmaların sonunda takip edebildiÄŸim kadarıyla Avrupalı havayolu firmaları da pilot kabininde en az iki pilot bulundurma zorunluluÄŸunu getirdi.
Bir Germanwings uçağı kalkıştayken
Üçüncü tartışma bu olayın Germanwings havayolunun hatayı pilota yıkarak büyük bir sorumluluktan kurtulup kurtulmadığı hakkındaydı. Kimine göre Lufthansa’nın sahibi olduÄŸu Germanwings havayolu firmasının böyle yaparak ölen yolcuların ailelerin kiÅŸi başı 50.000 Euro gibi bir rakamla kurtardığını esasında çok daha yüksek tazminatlar ödemeleri gerektiÄŸi tartışıldı. İnsan hayatının bir bedeli olamaz. Hele ki o uçaktaki masum insanların durumunu düÅŸündükçe insan gerçekten üzülüyor. Her ne kadar, Lufthansa ve Germanwings bu kazayla ilgili ciddi eleÅŸtirilse de (ve bence bu kazada ihmalleri var) Almanları iletiÅŸim anlamında baÅŸarılı bulduÄŸumu söylemek isterim. Böylesine zor ve sıkıntılı bir konuyu iletiÅŸim anlamında iyi yönettiler. Odaklarında hep hayatını kaybedenler ve yakınları vardı.
UçaÄŸa binmeden evvel gençlerin mutluluk pozu
Dördüncü tartışma ise çekilmiÅŸ olan bir kısa film hakkındaydı. Bu yıl Oscar’da “En İyi Yabancı Film” adayı olan Arjantin yapımı “Relatos Salvajes’teki (Asabiyim Bey) 6 öyküden birisinin kazaya benzemesi dikkat çekti. Filmde Gabriel Pasternak adlı bir karakter, nefret ettiÄŸi kiÅŸileri bir uçakta toplayıp uçağı düÅŸürüyor. Filmi aÅŸağıda izleyebilirsiniz:
Asabiyim Ben (Relatos Salvajes) kısa filmi: https://www.youtube.com/watch?v=qD4EVIiErBk
Filmin, İngiltere’de vizyona girmesi büyük tepki çekti. Germanwings faciasından sonra vizyon tarihinin ertelenmesi yönündeki tüm çaÄŸrılara raÄŸmen gösterime giren film, daha önce Almanya ve İspanya’da vizyona girmiÅŸti.
Buradaki tartışma konusu ise pilotun faciaya sebebiyet vermeden evvel bu filmi seyredip seyretmediÄŸidir. Tabii bunların hepsi spekülasyon. Gerçekleri bilemiyoruz, ancak bu filmi seyrettikten sonra böyle bir olaya tanık olmak insanın tüylerini diken diken ediyor.
Bu olay bize uçuÅŸ güvenliÄŸinin ne kadar önemli olduÄŸunu bir kez daha hatırlattı. UçuÅŸ güvenliÄŸini saÄŸlamak için sadece pilotların deÄŸil, hosteslerin ve hatta yolcuların saygı göstermeleri gereken kurallar var.
BindiÄŸim her uçakta bu kurallara uymayan veya bilmeyen birçok yolcuyla karşılaşıyorum. Elimden geldiÄŸince kuralları bilmeyen insanlara yardımcı olmaya çalışıyorum. ÖrneÄŸin birçok kez kemerin nasıl baÄŸlandığını gösterdiÄŸim olmuÅŸtur. Veya kurallara uymayanları uyardığım da olmuÅŸtur.
Bir gün GüneÅŸ Enerjisi Konferansı için Gaziantep’e uçuyordum. Tam iniÅŸe geçtiÄŸimiz sırada yan sıramda bulunan 60 yaÅŸlarında biri laptopunu açtı ve bir ÅŸeyler okumaya baÅŸladı. Önce oralı olmamaya çalıştım ancak 5 dakika boyunca hiç aldırış etmeden bir ÅŸeyler okumaya devam edince müdahale etmem gerektiÄŸini düÅŸündüm ve sakin bir ÅŸekilde söze girdim:
- “Beyefendi, iniÅŸe geçtik.”
- “Eee?”
- “Hani bir kural vardır. İniÅŸte ve kalkışta elektronik cihazlar kapatılır diye. O yüzden söylüyorum.”
Bana ters ters bakarak laptopunu kapattı ve “Åžimdi rahatladın mı?” dedi.
- “Benim rahatlamamla ne alakası var. Elektronik cihazlar uçağın mekanizmasını etkiliyor. Bu uçakta bulunan herkesin hayatını tehlikeye atmaktır. Bu kuralı da herkes bilir” dedim.
Adam tam hiddetlendi, bana bir ÅŸey söyleyecekken neden müdahale etmediÄŸini düÅŸündüÄŸüm hostesten destek geldi. “Evet beyefendi haklı. Hatta koltuÄŸunuzu dik duruma getirin” dedi ve adam sus pus koltuÄŸunu dik duruma getirdi.
Daha sonra bu kiÅŸiyi GüneÅŸ Enerjisi Konferansı’nda gördüm ve “uçakta yüzlerce insanın hayatını hiçe sayan biri enerji santrali yapımında iÅŸçilerinin iÅŸçi güvenliÄŸini de hiçe sayar” diye düÅŸünmekten kendimi alamadım.
Bunun gibi daha birçok olay yaşıyorum ve bazen insanlara laf anlatmaktan sıkılıyorum. Åžunu da belirtmek isterim. Yükseklik korkum yoktur. Hatta ileride paraÅŸütle atlamayı bile düÅŸünüyorum. Çok eÄŸleneceÄŸime eminim. Ancak insan hayatı bazen pamuk ipliÄŸine baÄŸlı oluyor. Böyle durumlarda ilgili kurallara tavizsiz uymaya çalışmamız gerekiyor. Bence bu kuralların herkese okul çağından itibaren öÄŸretilmesi ve kafalara kazınması gerekir. Bunlara örnek vermek gerekirse;
- Özellikle kalkış ve iniÅŸte cep telefonu, lap top, ipad gibi elektronik cihazların kapatılması ya da uçuÅŸ mode’una alınması gerekiyor (Tabii teknoloji deÄŸiÅŸiyor. EÄŸer geliÅŸmiÅŸ teknolojiyle buna gerek kalmazsa o zaman bu kuralı gözden geçirebiliriz).
- Uçak yere tekerleÄŸini deÄŸdirir deÄŸdirmez benim canım milletim, hemen kemerini çözüp ayaÄŸa fırlıyor ve yukarıdaki torpido gözünü açıp valizini veya eÅŸyasını almaya çalışıyor. Uçak tamamen durmadan ve tepedeki ‘kemerinizi çözebilirsiniz’ sinyali yanmadan kimsenin ayaÄŸa kalkmaması gerekir. Çünkü uçak yerdeyken bile ani fren yapabilir ve hem koridordaki insanların savrulmasından hem de açılmış olan torpido gözünden düÅŸecek valizlerden dolayı sakatlıklara sebebiyet verebilir.
- Her yolculukta tekrar ettikleri kemer takma, kabin basıncının düÅŸmesi ve acil iniÅŸte yapılacaklar konularını bilmemiz gerekiyor.
- Yolcuların ve hosteslerin birbirine saygılı davranması ve yardımcı olmaları gerekir.
Bunlar benim ÅŸimdilik aklıma gelenler. Kurallar hayat kurtarır. Uçak kaza riski belki arabada kaza geçirmeye göre çok daha düÅŸük, hatta yok denecek kadar az ancak uçak kazaları olduÄŸu takdirde kurtulma ÅŸansı hemen hemen hiç yok. Uçak kazaları maalesef genelde ölümcül oluyor.
Unutmayalım, insan hayatından ve saÄŸlıktan daha deÄŸerli bir ÅŸey yok bu dünyada…
Bu yazıyla ilgili okuduÄŸum haberlerin link’leri aÅŸağıdadır, referans için paylaşıyorum:
http://turizmaktuel.com/haber/germanwings-iflas-edebilir
http://turizmaktuel.com/haber/germanwings-iflas-edebilir
http://www.milliyet.com.tr/germanwings-yardimci-pilot-ucagi/dunya/detay/2038594/default.htm
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/28598567.asp
Etiket: anı
SÜPER....