Pera Palas’ta Gece Yarısı
19. Yüzyılda Paris’ten Ä°stanbul’a tren yolculuÄŸunu baÅŸlatan Orient Express’in son durağı Ä°stanbul’un o dönemdeki en önemli oteli Pera Palas’ta aynı zamanda Agatha Christie’nin “Murder on the Orient Express” adlı meÅŸhur romanı yazılmıştı. Netflix’te Pera Palas’ın dizisini izledikten sonra otelin 35 sene iÅŸletmeciliÄŸini yapmış dedemle ve diÄŸer aile bireyleriyle ilgili anılarım canlandı.
Herkesin çocukluk anıları vardır. Benim de ikiz kardeÅŸimle birlikte özellikle Pera Palas’taki anılarım zihnimde dün gibi canlıdır. 1892 yılında yapılmış olan otelde Türkiye’nin ilk asansörüne binip farklı katlara çıkmamız, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk’ün kaldığı ve doÄŸumunun 100. yılında müzeye dönüÅŸtürülen odasına eklenen her yeni tarihî objeyi gidip görmemiz, meÅŸhur balo salonunda etkinliklere katılmamız, otelin kimsenin görmediÄŸi bölümlerindeki koÅŸuÅŸturmamız gibi bir sürü anı aklımda canlılığını koruyor. ÇocukluÄŸumun geçtiÄŸi Pera Palas’a her giriÅŸimde farklı hissediyorum.
Pera Palas’la ilgili daha fazla bilgi için Wikipedia sayfasını okuyabilirsiniz:https://tr.wikipedia.org/wiki/Pera_Palas
Tüm güzel anıların arasında düÅŸündüÄŸümde beni hüzünlendirenler de mevcut. ÖrneÄŸin 2005 senesinde vefat eden dedemi hatırlıyorum. Dedem Hasan Süzer ile ilgili kaleme aldığım https://www.serhansuzer.com/tr/dedem-hasan-suzerle-anilar-gecidi linkindeki yazı da benim blog sitemin en çok okunan yazısı oldu.
Önce direndim, sonra izledim
DüÅŸündüÄŸümde beni hüzünlendirdiÄŸi için Netflix’te 2. sezonu da çekilmiÅŸ olan Pera Palas’ta Gece Yarısı adlı diziyi izlememekte uzun süre direndim. Ancak bir gün karşıma fragmanı çıktı ve onu izler izlemez içimdeki sese kulak verdim, diziyi bir anda izlemeye baÅŸladım. Ardından her iki sezonu hiç ara vermeden vaktim el verdiÄŸince izledim ve bitirdikten sonra farklı hisler eÅŸliÄŸinde bu yazıyı kaleme almaya karar verdim.
Diziyle ilgili düÅŸüncelerime geçmeden önce ChatGPT’ye “Pera Palas’ta Gece Yarısı adlı diziyle ilgili ne düÅŸünüyorsun?” diye sorduÄŸumda bana verdiÄŸi cevabı aktarayım (tabii Chat GPT de farklı sitelerden alıntı yapıyor):
"Pera Palas'ta Gece Yarısı", Charles King'in "Midnight at the Pera Palace" adlı kitabından esinlenerek oluÅŸturulmuÅŸ, tarihi ve fantastik unsurları harmanlayan bir Türk dizisidir. Dizi, genç gazeteci Esra'nın (Hazal Kaya) Ä°stanbul'un tarihi Pera Palas Oteli'nde zaman yolculuÄŸu yaparak 1919 yılına gitmesini ve burada Mustafa Kemal Atatürk'e yönelik bir suikast giriÅŸimini engellemeye çalışmasını konu alır (ilk bölümlerde konu buydu).
Olumlu Yönler
Tarihi Atmosfer: Dizi, 1919 Ä°stanbul'unun atmosferini baÅŸarılı bir ÅŸekilde yansıtarak izleyiciyi dönemin ruhuna çekiyor. Pera Palas Oteli'nin tarihi dokusu ve dönemin kostümleri, görsel açıdan etkileyici bir deneyim sunuyor.
Oyunculuk Performansları: Hazal Kaya, Esra ve Peride karakterlerini canlandırarak iki farklı dönemin kadınını baÅŸarıyla yansıtıyor. Selahattin PaÅŸalı'nın Halit rolündeki performansı da izleyiciler tarafından beÄŸeniliyor. (Bkz - Alem: https://www.alem.com.tr/dizi-film/pera-palasta-gece-yarisi-dizi-incelemesi-1077583)
Sürükleyici Hikâye: Zaman yolculuÄŸu teması ve tarihi olayların iç içe geçmesi, diziyi sürükleyici kılıyor. Mustafa Kemal Atatürk'e yönelik suikast giriÅŸimini engelleme çabası, izleyicinin ilgisini diri tutuyor.
EleÅŸtiriler
Diyaloglar ve Dil Kullanımı: Bazı izleyiciler, karakterlerin 1919 yılında geçen sahnelerde günümüz Türkçesinin kullanmasını eleÅŸtiriyor. Dönemin diline daha uygun bir kullanımın, tarihi atmosferi güçlendireceÄŸi düÅŸünülüyor. (Bkz - Obelde: https://obelde.com/dizi/netflix-pera-palasta-gece-yarisi/)
Senaryo ve Kurgu: Bazı eleÅŸtirmenler, senaryoda mantık hataları ve kurgusal eksiklikler olduÄŸunu belirtiyor. Özellikle zaman yolculuÄŸu temasının iÅŸleniÅŸinde tutarsızlıklar olduÄŸu ifade ediliyor. (Bkz - Yıldızsız: https://www.yildizsiz.net/pera-palasta-bir-inceleme-yazisi-osmanlica-degil/)
Karakter GeliÅŸimi: Esra karakterinin bazı tepkileri ve davranışları, izleyiciler tarafından inandırıcı bulunmayabiliyor. Özellikle geçmiÅŸe gittiÄŸinde sergilediÄŸi rahat tavırlar, dönemin tehlikelerine karşı duyarsızlık olarak yorumlanıyor. (Bkz - The Magger: https://www.themagger.com/pera-palasta-gece-yarisi-netflix-inceleme/)
Sonuç
"Pera Palas'ta Gece Yarısı", tarihi ve fantastik unsurları bir araya getirerek izleyicilere farklı bir deneyim sunuyor. Görsel atmosferi ve oyunculuk performanslarıyla öne çıkan dizi, bazı senaryo ve dil kullanımı eleÅŸtirilerine raÄŸmen izlenmeye deÄŸer bir yapım olarak deÄŸerlendiriliyor.
Kendi deÄŸerlendirmem
Åžimdi gelelim kendi düÅŸüncelerime. Diziyi genel hatlarıyla beÄŸendim. Açıkçası kendi perspektifimden baktığımda Pera Palas’ı bana yeniden hissettiren bir dizi olduÄŸu için hoÅŸuma gitti. Bazı deÄŸerlendirme kriterleri üzerinden ÅŸu düÅŸüncelerimi paylaÅŸmak isterim:
Oyunculuk: Selahattin PaÅŸalı ve Tansu Biçer’in oyunculuklarını çok baÅŸarılı buldum. Ä°lk defa bu dizide tanıdığım bu oyuncuların gelecekteki yapımlarda da baÅŸarılı iÅŸler çıkaracaklarını düÅŸünüyorum. Önleri açık. Dizinin kadın baÅŸrol oyuncusu Hazal Kaya’ya da anne tarafının Gaziantepli olmasından ötürü sempatim var. OyunculuÄŸunda Antep tarafına çekmiÅŸ pozitif enerjisinden yansımalar görmek mümkün. Güzel bir ışığı var. Ancak genel oyunculuk konusunda dizinin bazı yerlerinde ‘bu tam olmamış’ dediÄŸimi hatırlıyorum. Ne olduÄŸunu bilemiyorum ama dizinin bazı bölümlerinde sanki giriÅŸilen o diyaloglar, jestler ve mimikler o dönemi yansıtmıyor.
Senaryo: Senaryo ilk sezonda güzel ve daha az tutarsızlık var. Ancak diziyi devam ettirebilmek için özellikle ikinci sezonda sanki biraz zorlama yapılmış gibi geldi ve tutarsızlıklar arttı. Yani geçmiÅŸ ve gelecek arasında çok fazla yolculuk yapmaya baÅŸlanınca, fark ettiÄŸiniz tutarsızlıklar ve ‘burası saçma olmuÅŸ’ dediÄŸiniz yerler artıyor.
Genel izlenim: Genel olarak diziyi beÄŸendim. Özellikle bazı sahnelerde Pera Palas’ı ve tarihi dokusunu buram buram hissettirmiÅŸler. Bazı bölümleri oyunculuk, kostüm ve duygu aktarımı açısından son derece baÅŸarılı buldum. Bazı bölümleri ise o kadar baÅŸarılı deÄŸildi, vasatı aÅŸamadı. Ancak genel olarak baktığımda farklı bir konu üzerinden tarihin derinliklerine girmesi olumluydu; bildiÄŸimiz kadarıyla pek mümkün olmayan ‘zamanda yolculuk’ konseptinden dolayı biraz gerçeklikten kopuk olduÄŸunu düÅŸünsem de dizi bende güzel bir tat bıraktı.
Pera Palas’ın doyumsuz atmosferi
Sonuç olarak diziyi beÄŸendim. 3. sezonu çekerlerse izlemeye devam edeceÄŸim. Umarım detaylarda daha dikkatli olurlar ve tutarsızlıkları azaltırlar. Adeta bir müze-otel konseptinde olan Pera Palas’ı doya doya hissetmek hoÅŸuma gidiyor. Ä°stanbul’a gelen misafirlerimizin de vakitlerini ayırıp bu özel oteli mutlaka ziyaret etmelerini, otelde en azından çay veya kahve içmelerini tavsiye ederim. Tarihin bir parçası olduÄŸunuzu hissettiren bu özel mekânda Atatürk’ün 101 no’lu odası ile Agatha Cristie’nin 411 no’lu odasını mutlaka ziyaret etsinler. Ayrıca muhteÅŸem büyük salonunda, yüksek ve özel tasarlanmış tavanı ile özel bir etki yaratan ara salonunda, tarihin bir parçası olduÄŸunuzu hissettiren, sizi keyiflendiren barında ve giriÅŸteki tarih kokan güzel pastanesinde vakit geçirmenizi tavsiye ederim.
Etiket: kültür
Keşke herkes bu gerçeği görebilse...