Eliud Kipchoge, koşu sporuna gönül vermiş herkes tarafından tanınan, takdir ve takip edilen, her anlamda zirve yapmış bir sporcudur. Geçtiğimiz ay, kendisine ait maraton rekorunu Berlin’de bir kez daha kırdı. Önceki yazımda tenisin efsanesi Roger Federer’i kaleme almıştım, bu yazımda da atletizmin efsanesi Kipchoge’yi kendi perspektifimden anlatacağım.

Öncelikle Kipchoge’yi tanıyalım. Wikipedia’dan aldığım ve kendime göre geliştirdiğim (https://en.wikipedia.org/wiki/Eliud_Kipchoge) hayatının özeti:

Eliud Kipchoge (5 Kasım 1984 doğumlu), maratonda yarışan ve daha önce 5000 metrelik mesafede uzmanlaşmış bir Kenyalı uzun mesafe koşucusudur. Yaygın olarak tüm zamanların en büyük maraton koşucusu olarak kabul edilen Kipchoge, 2016 ve 2020 Olimpiyat maraton şampiyonu ve 2022 Berlin Maratonu’nda belirlenen 2:01:09'luk derecesiyle maratonda dünya rekoru sahibidir. Tarihteki en hızlı beş maraton zamanından dördünü koşmuştur.

Kipchoge, 2003 yılında IAAF Dünya Cross Country Şampiyonası’nda gençler kategorisindeki yarışı kazanarak ve 5000 m’de dünya gençler rekorunu kırarak ilk bireysel dünya şampiyonluğunu kazanmıştır. On sekiz yaşında, 2003 Dünya Atletizm Şampiyonası’nda şampiyona rekoru kırarak 5000 m dünya şampiyonu oldu, ardından 2004'te Kenya adına olimpiyat bronzu ve 2006 Dünya Salon Şampiyonası'nda yine bronz madalya kazandı. Beş kez Dünya Atletizm Şampiyonası 5000 m finalisti olan Kipchoge, 2007 Dünya Şampiyonası, 2008 Pekin Olimpiyatları ve 2010 İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları’nda gümüş madalya aldı.

2012'de yol koşusuna geçti ve 59:25 ile şimdiye kadarki en hızlı ikinci yarı maraton çıkışını yaptı. Katıldığı ilk maraton koşusunda, 2013 Hamburg Maratonu’nu rekor bir sürede kazandı. Dünyanın en önemli maratonları, World Marathon Majors serisinde ilk zaferini 2014 yılında Chicago Maratonu'nda kazandı ve 2016, 2017, 2018 ve 2019'da seri şampiyonu oldu. Londra Maratonu’nu rekor bir başarıyla tam 4 kez kazandı ve Berlin Maratonu’nu en fazla kazanma rekorunu yine 4 kez ile Haile Gebrselassie’yle paylaşıyor. Katıldığı 17 maratondan 15 zaferle ayrılan Kipchoge'nin kazanamadığı iki koşu; 2013 Berlin Maratonu'nda dünya rekoru kıran Wilson Kipsang Kiprotich'in arkasında ikinci olması ve 2020 Londra Maratonu'nda sekizinci sırada yer alması oldu. Londra’da 8. olduğu Maraton’da Kipchoge gerçek bir şampiyona yakışır şu açıklamayı yaptı: “25 kilometre sonra kulağım tıkandı ve bir türlü açamadım. Ama spor böyledir işte, yenilgiyi kabul edip bir sonraki yarışta kazanmaya odaklanmamız gerekiyor. Desteğiniz için teşekkürler.” (Bknz: https://twitter.com/EliudKipchoge/status/1312724653211824133?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1312724653211824133%7Ctwgr%5E204e8c233c897324fdef221a14c61933848962c7%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Frunningmagazine.ca%2Fsections%2Fruns-races%2Fshura-kitata-wins-london-marathon-in-sprint-finish-kipchoge-8th%2F)

Tarihi rekoru üst üste 2 kez kırdı

Kipchoge, geçen ay Berlin’de kırdığı dünya rekoruyla 2018 yılında kırdığı dünya rekorunu 30 saniye geliştirmiş oldu ve bu da 1967'den bu yana kırılamayan dünya rekorunu iki kez ve 78 saniyeyle geliştirmiş olduğu anlamına geliyor. Bu dünya rekorunu kırarken saatte 21,02 km ortalama hızla koştu yani bir başka deyişle her km’yi 2 dakika 52 saniyede bitirdi.

12 Ekim 2019'da Kipchoge, Viyana'daki ‘Ineos 1:59 Challenge’ özel maratonunu 1:59:40.2'de koşarak ilk kez insanoğlunun maraton mesafesini 2 saatini altında koşabildiğini gösterdi. Viyana'da rekor denemesi için özel olarak hazırlanan Prater Parkı'nda parkur Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği tarafından hazırlanmadığı için rekor resmi olarak tanınmadı (ayrıca tempo ve sıvılar için standart rekabet kurallarına uyulmadığı ve açık bir etkinlik olmadığı söyleniyordu). Ama maraton mesafesini 2 saatin altında koştuğu bu etkinlik baştan sona kameraya çekildi, hepimiz insan ırkının sınırlarını nasıl geliştirebildiğini görmüş olduk, böylece bir maratonun iki saatin altında koşulamayacağına dair genel kanı da yıkılmış oldu (bkz: https://www.bbc.com/turkce/spor-50026561).

 

1.67 boyunda ve 52 kilo olan Kipchoge’nin başarılarını ve kazandığı unvanları aşağıda görebilirsiniz:

Dünya Şampiyonaları

2003 Paris: 5000 m, Altın

2005 Helsinki: 5000 m, 4.’lük

2007 Osaka: 5000 m, Gümüş

2009 Berlin: 5000 m, 5.’lik

2011 Daegu: 5000 m, 7.lik

Olimpiyat Şampiyonaları

2004 Atina: 5000 m, Bronz

2008 Pekin: 5000 m, Gümüş

2016 Rio de Janeiro: Maraton, Altın

2020 Tokyo: Maraton, Altın

En İyi Bireysel Dereceler

Maraton: 2:01:09 (Berlin 2022) Dünya Rekoru

Maraton: 1:59:40 (Viyana 2019) Özel Deneysel Koşu

10.000 m: 26:49.02 (Hengelo 2007)

5000 m: 12:46.53 (Roma 2004)

Mil Koşusu: 3:50.40 (Londra 2004)

Şimdi de Kipchoge’yi özel hayatında tanıyalım. Kipchoge, 5 Kasım 1984'te Kenya'nın Nandi ilçesi, Kapsisiywa'da doğdu. 1999'da Nandi ilçesindeki Kaptel Ortaokulu’ndan mezun oldu. O sıralar henüz profesyonel olarak koşmuyor, sadece her gün okula üç kilometre koşarak gidip geliyordu. Kipchoge, bekâr bir anne (bir öğretmen) tarafından büyütüldü ve babasını sadece resimlerden tanıyordu. Dört çocuğun en küçüğüdür. Antrenörü Patrick Sang (bir engelli koşuda olimpiyat madalyası sahibi) ile 2001 yılında 16 yaşındayken tanıştı.

Kipchoge'nin eşi ve üç çocuğu ile Kenya, Eldoret'e 30 km uzaklıktaki Kaptagat'ta yaşıyor ve antrenmanlarını burada sürdürüyor.

Sosyal Medya Hesapları:

Twitter:

https://twitter.com/EliudKipchoge?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Eauthor

Instagram: https://www.instagram.com/kipchogeeliud/?utm_source=ig_embed&ig_rid=c2c33143-900c-4ea9-8033-12a6e69dc845

Facebook: https://www.facebook.com/EliudKipchogeOfficial?_rdc=2&_rdr

Eliud Kipchoge’nin geçen ay kırdığı dünya rekorundan sonra onun en büyük destekçilerinden biri ve sponsoru Nike’ın bu sonucu nasıl duyurduğuna gelelim. İşte “İnsan ırkı daha da hızlandı” dedikleri efsane reklam kampanyası:

Bu reklam kampanyasının alt metni ise şöyle: “Bir tek Eliud Kipchoge kendisinden daha hızlıdır. Berlin'de kendi dünya rekorunu kırdığın ve hepimizi sınırlarımızı yeniden hayal etmeye zorladığın için tebrikler.” Linki: https://twitter.com/Nike/status/1574103973577256961

Geçen ayki maraton rekorunu kırarken giydiği Nike Zoom Alphafly Next% 2 ayakkabılarına da hakkını vermeden geçmeyelim:

Adidas bile ezeli rakibi Nike’ın sponsorluğuyla ön plana çıkan Eliud Kipchoge’yi 2017 senesinde “Böyle cesur koştuğunuz için tebrikler” diyerek kutlamıştı (bkz: https://twitter.com/adidasrunning/status/860756020481667073?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E860756020481667073%7Ctwgr%5Ec106a895cd3fd0bec5d01f4595f662f936c88c75%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.thedrum.com%2Fnews%2F2017%2F05%2F08%2Fadidas-sets-aside-rivalry-congratulate-nike-and-eliud-kipchoge-breaking2-attempt)

Kipchoge’nin hayatından kesitler

Kipchoge’nin kazandığı Rio de Janeiro ve Tokyo maratonlarında finişi gördüğü anlar: https://www.instagram.com/reel/Cj_amrrgs67/?igshid=MDJmNzVkMjY%3D

Bu da Kipchoge’nin Berlin koşusunun hemen öncesini ve dünya rekorunu kırdığı anları anlatan bir kısa video: https://www.instagram.com/reel/CkI6oryon8e/?igshid=MDJmNzVkMjY%3D

Geçen sene filmi dahi çıktı. İzlemenizi tavsiye ederim:

Kipchoge’yle ilgili detaylı bilgileri Sports Brief’in web sitesinde okuyabilirsiniz:
https://sportsbrief.com/facts/net-worth/14549-eliud-kipchoges-net-worth-world-record-age-quotes-family/

Sports Brief’teki bilgilerin birkaçını bazı eklemelerle paylaşmak isterim:

Maaş: Yaklaşık 50,000 dolar (katıldığı yarış başına)
2022’deki net değeri: 3 milyon dolar

Özgün beslenme alışkanlıkları

Başarısının önemli bir bölümü de beslenme alışkanlıklarıyla alakalı. Nasıl beslendiğine bir bakalım:

Zorlu antrenmanı, vücut kaslarını güçlü tutmak ve çok daha fazla enerji sağlamak için besleyici bir diyet gerektiriyor. Kipchoge sadece iki haftada bir et yiyor. Diyeti çoğunlukla yakındaki çiftliklerden elde edilen tipik Afrika yemeklerinden oluşur. Günlük diyetinin parçası olan geleneksel yemekler arasında ugali, pilav ve chapati bulunur. Yediği yemekler yeterli enerji sağlamak için gerektiği şekilde yüksek oranda nişasta içerir. Yaygın olarak tercih ettiği yemek koyu yapraklı bir Afrika sebzesi olan ‘Managu’dur. Proteini çoğunlukla yumurta ve fasulyeden elde eder. Tıpkı diğer Kalenjinler gibi, ‘Mursik’ (mayalanmış süt) ve darı, su ve şekerden hazırlanan yulaf lapası en sevdiği içeceklerdendir.

Efsane koşucudan öğütler

Beraber koştuğu kişilere verdiği öğütleri hatırlayalım:

1) Eğer alçak gönüllüyseniz konsantrasyonunuz çok yüksek olacaktır. Sporda takınılması gereken tavır budur.

2) Eğer bir şeye inanıyorsan ve onu aklına ve yüreğine koymuşsan, o şey gerçekleşebilir.

3) Bir ağaç dikmenin en doğru zamanı 25 yıl öncesiydi. Bir ağaç dikmenin en iyi ikinci zamanı ise bugündür.

Son olarak yazıyı Kipchoge’nin bireysel disiplin konusundaki tavsiyeleriyle bitirelim. Bu konuda ne düşündüğü sorulduğunda şöyle cevap veriyor:

1) Vitamin N: Birinci kural Vitamin N almanızdır. N burada İngilizce “No” yani “Hayır” anlamına geliyor. Yani hayır diyebilmeyi öğrenmeniz gerekiyor.

2) Öncelikler: İkinci kural önceliklerinizi doğru belirlemeniz gerekiyor.

3) Şikâyet etme: Üçüncü kural olarak şikâyet etmekten kaçının diyor.

İnsanın sınırlarını geliştirmiş gerçek bir şampiyonun bu değerli tavsiyeleri hayatta bulunduğu yerden memnun olmayan ve potansiyeline ulaşmak için elinden geleni yapmaya hazır kişilerin kulağına küpe olsun. Sağlıcakla kalın.

 

Bonus: 

Basketbol efsanesi Michael Jordan'ın meşhur görsel ikonunu herkes bilir. Benzer bir ikon Kipchoge için de hazırlanmış. Görünce hoşuma gitti, paylaşmak istedim: 

Etiket: anı